O smaku i aromacie piwa decydują przede wszystkim jego trzy główne składniki ? woda, słód (najczęściej jęczmienny, ale nie tylko) oraz chmiel. Nie bez znaczenia pozostaje sam proces warzenia i ewentualne dodatki. Przyjrzyjmy się, jak te elementy przekładają się na smak piwa.
Gatunków i odmian piw jest bardzo wiele. Każdy amator tego napoju ma swoje ulubione rodzaje. Różnią się one mocą, intensywnością smaku i aromatu, subtelnymi nutami smakowymi. Od czego to wszystko zależy i które składniki mają najistotniejsze znaczenie?
Woda
Woda stanowi 97-98% piwa. I podobnie jak w przypadku wielu innych napojów, tak i tu jej skład i jakość mają wpływ na smak złocistego trunku. Miękka woda wykorzystywana jest do warzenia piw delikatnych, subtelnych. Goryczka, jeśli nawet znaczna, nie będzie dominująca. Przykładem mogą tu być chociażby czeskie pilznery. Twarda woda natomiast sprawi, iż goryczka będzie elementem zdecydowanie dominującym. Taką twardą wodę ze znaczną domieszką siarki stosuje się na przykład przy warzeniu angielskich piw ale. Zasiarczona woda czyni piwo wytrawnym. Niewielkie domieszki chlorków akcentują z kolei słodowość.
Słód
Obok wody najważniejszym składnikiem piwa jest słód, czyli odpowiednio wysuszone i skiełkowane ziarna zbóż. W polskim piwowarstwie najistotniejsze są słód jęczmienny oraz pszeniczny, ale zesłodować można również inne ziarna, jak orkisz, żyto, owies, grykę. Od rodzaju słodu, ale również od czasu i temperatury suszenia, zależą później w dużym stopniu barwa i smak piwa. Najjaśniejszy słód, pilzneński, jest podstawą napoju o jasnozłotym kolorze i silnym aromacie (miękka woda i chlorki podkreślają jeszcze ten bukiet). Słód monachijski nadaje piwu esencjonalności oraz czerwono-bursztynowej barwy, z kolei słód typu pale ale, charakterystyczny dla piw brytyjskich, to gwarancja złotego koloru i głębokiego smaku słodowego. Słód wiedeński pogłębia pełnię smakową koźlaków, porterów, Golden Ale, piw marcowych. Słód karmelowy dodaje piwu słodyczy, a palony ? ciekawych nut smakowych, jak karmelowe, czekoladowe, orzechowe, kawowe (stosuje się je jedynie jako dodatek, w ilościach nieprzekraczających kilku procent). Poszczególne rodzaje słodu można oczywiście mieszać, komponując niepowtarzalne smaki piw. Przykładowo piwo Okocim Mistrzowski Porter to kompozycja różnych rodzajów słodu, m.in.: monachijskiego, karmelowego i palonego.
Chmiel
Chmiel to dusza piwa. Do warzenia wykorzystywane są wyłącznie kwiatostany żeńskie w postaci dorodnych szyszek. Posmak, jaki chmiel nadaje piwu, jest ściśle uzależniony od obszaru jego uprawy. Chmiel europejski często ma aromat ziołowy, przyprawowy lub ziemisty, trawiasty. Chmiel angielski dodaje z kolei do piwa nut kwiatowych lub owocowych. Chmiele amerykańskie posiadają z kolei często substancje goryczkowe oraz rozmaite aromaty ? od cytrusowych po żywiczne.
Inne czynniki wpływające na smak piwa
Na smak piwa wpływać mogą także inne czynniki związane z jego warzeniem, jak chociażby długość leżakowania (dojrzewania), podczas którego smaki piwa ?układają się?, a napój nabiera swojego charakterystycznego bukietu. Niektóre piwa potrzebują kilku tygodni, aby osiągnąć pełnię smaku, inne ? kilku miesięcy. Na smak napoju mają wpływ też dodatki, na przykład połączenie piwa dolnej fermentacji z lemoniadą owocową ? co dało początek radlerom.
