Zakrzepica, czyli żylna choroba zakrzepowo-zatorowa, najczęściej dotyczy osób po 60. roku życia. W rzeczywistości jednak może zaatakować każdego niezależnie od wieku, nie dając przy tym żadnych objawów. Jak zapobiegać zakrzepicy lub w porę rozpoznać chorobę?
Zakrzepica, jak określa się żylną chorobę zakrzepowo-zatorową, to inaczej również zakrzepowe zapalenie żył głębokich, które obejmuje zazwyczaj żyły podudzia, a tylko czasem uda lub miednicy. Zakrzep sam w sobie nie stwarza bezpośredniego zagrożenia dla życia, niemniej gdy oderwie się on od ściany żyły, może spowodować zator tętnicy płucnej i doprowadzić do śmierci.
Przyczyny powstawania choroby zakrzepowej
Przy nieprawidłowo funkcjonującym układzie krwionośnym może dojść do sytuacji, w której krew zalega w żyłach. To prowadzi do stanu zapalnego oraz uszkodzenia warstwy nabłonka wyścielającego naczynia, a w konsekwencji ? powstania skrzeplin w miejscach uszkodzeń.
Skrzepliny, inaczej określane też jako zakrzepy, zmniejszają średnicę naczyń krwionośnych, utrudniając dopływ krwi do serca. Niekiedy zakrzep zostaje wchłonięty, lecz niestety nie jest to regułą. W przeciwnym razie skrzeplina może się rozrosnąć, a w rezultacie zatkać żyłę.
Śmiertelne zagrożenie
Czasem zdarza się, że skrzeplina odrywa się od ściany naczynia i płynie z krwią do tętnicy płucnej. Jeśli zakrzepy są małe, zatkają naczynie jedynie częściowo, jednak gdy są duże, może dojść do ostrej niewydolności krążenia, a w konsekwencji nawet do zgonu. Co gorsza, wystąpienie zatoru rzadko kiedy jest poprzedzone jakimikolwiek niepokojącymi objawami.
Objawy choroby zakrzepowej
Jednym z pierwszych symptomów zakrzepicy jest gwałtowny ból odczuwany w łydce, który nasila się przy zginaniu stopy i uciskaniu jej podeszwy, a ponadto utrudnia chodzenie i stanie. Bólowi zwykle towarzyszą obrzęk i zaczerwienienie skóry, a w niektórych przypadkach także gorączka, która może dochodzić do 40 stopni Celsjusza, oraz przyspieszona czynność serca.
Jednak choroba nie zawsze daje o sobie znać. Zakrzepica, objawy której początkowo łatwo pomylić ze zwykłym skurczem, bywa wykrywana przypadkowo lub w momencie wystąpienia powikłań, w tym zespołu pozakrzepowego będącego skutkiem uszkodzenia zastawek.
Jak zapobiegać zakrzepicy?
Ryzyko wystąpienia zakrzepicy można skutecznie minimalizować, wprowadzając kilka zmian w trybie życia. Jeśli długo siedzimy lub stoimy, postarajmy się co jakiś czas poruszać stopami, stawać na palcach i na piętach czy pomaszerować. Gdy siedzimy, nie krzyżujmy nóg.
Osoby, które dużo podróżują autokarem czy samolotem, muszą pamiętać o tym, by w czasie jazdy lub lotu zdjąć buty, pić duży wody, a od czasu do czasu wykonać kilka ćwiczeń nogami. Z kolei podczas jazdy samochodem zróbmy czasem dłuższą przerwę na rozprostowanie nóg.
Profilaktyka choroby zakrzepowej obejmuje też dbanie o prawidłową masę ciała, unikanie tłustych potraw i słodyczy oraz picie dużej ilości płynów, minimum 2 litrów dziennie, by nie dopuścić do odwodnienia. Każdego dnia warto również poświęcić trochę czasu na aktywność fizyczną. Dobre efekty dają między innymi spacery, gimnastyka, pływanie i jazda na rowerze.